นางสาวอุษา โทณผลิน ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 11 อุบลราชธานี (สศท.11) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยถึงการติดตามสถานการณ์การผลิตถั่วลิสง ของกลุ่มแปลงใหญ่ถั่วลิสงหมู่ 6,11 บ้านนาเวียง ตำบลกู่จาน อำเภอคำเขื่อนแก้ว จังหวัดยโสธร ซึ่งเป็นกลุ่มที่เข้มแข็ง มีศักยภาพในการผลิต มีการขับเคลื่อนการดำเนินงานในรูปแบบคณะกรรมการแปลงใหญ่ วางแผนการผลิตและการตลาดอย่างเป็นระบบ ผลผลิตผ่านการรับรองมาตรฐาน GAP และที่สำคัญกลุ่มแปลงใหญ่มีดำเนินการตามนโยบายของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ พัฒนาตามเป้าหมายทั้ง 5 ด้าน คือ ลดต้นทุน เพิ่มผลผลิต พัฒนามาตรฐานสินค้า ตลาด และด้านบริหารจัดการ
          จากการลงพื้นที่ของ สศท.11 เพื่อติดตามการดำเนินงานของกลุ่มแปลงใหญ่ถั่วลิสงหมู่ 6,11 บ้านนาเวียง พบว่า เริ่มรวมกลุ่ม ตั้งแต่ปี 2561 เนื้อที่ปลูกรวม 585 ไร่ มีสมาชิกเกษตรกร 100 ราย โดยมีนายประยูร สายสอน เป็นประธานแปลงใหญ่ เกษตรกรนิยมปลูกถั่วลิงสงพันธุ์ไทนาน 9 เนื่องจากมีลักษณะเด่นเฉพาะตัว คือ ผิวเรียบ เปลือกบาง เนื้อแน่น รสชาติหวานมัน เหมาะสมสำหรับการทำถั่วคั่ว โดยแต่ละปีการผลิตเกษตรกรจะทำการเพาะปลูกเป็น 2 รุ่น คือ ถั่วลิสง รุ่น 1 ปลูกช่วงเดือนพฤษภาคม - มิถุนายน เก็บเกี่ยวผลผลิตช่วงเดือนกันยายน – ตุลาคม (ระยะเวลาเพาะปลูกจนถึงเก็บเกี่ยวประมาณ 120 วัน ) และถั่วลิสง รุ่น 2 (หลังนา) ปลูกช่วงเดือนธันวาคม – มกราคม เก็บเกี่ยวผลผลิตช่วงเดือนเมษายน – พฤษภาคม สำหรับปีเพาะปลูก 2564/65 ถั่วลิสง รุ่น 2 (หลังนา) ของกลุ่มแปลงใหญ่มีต้นทุนการผลิตเฉลี่ย 6,818 บาท/ไร่/รอบการผลิต ซึ่งขณะนี้ อยู่ระหว่างรอการเก็บเกี่ยวผลผลิตช่วงเดือนเมษายน - พฤษภาคม คาดว่าจะได้ผลผลิตรวม 148 ตัน ผลผลิตเฉลี่ย 253 กิโลกรัม/ไร่ ผลตอบแทนเฉลี่ย 11,825 บาท/ไร่/รอบการผลิต คิดเป็นผลตอบแทนสุทธิเฉลี่ย (กำไร) 5,007 บาท/ไร่/รอบการผลิต ราคาที่เกษตรขายถั่วลิสงฝักแห้งได้ในรอบปี 2564 เฉลี่ยอยู่ที่ 40 บาท/กิโลกรัม
          ด้านสถานการณ์ตลาดของกลุ่มแปลงใหญ่ถั่วลิสงหมู่ 6,11 บ้านนาเวียง พบว่า หลังจากเกษตรกรเก็บเกี่ยวผลผลิตแล้ว จะนำผลผลิตทั้งหมดไปตากแห้ง ประมาณ 6 – 7 วัน จึงสามารถจำหน่ายได้ โดยผลผลิตร้อยละ 81 จำหน่ายให้กับพ่อค้ารวบรวมในพื้นที่และต่างจังหวัด รวมทั้งหน่วยงานภาครัฐ ได้แก่ สำนักงานวิจัยและพัฒนาการเกษตร และสำนักงานเกษตรอำเภอ เพื่อนำไปเป็นเมล็ดพันธุ์ให้แก่เกษตรกรในพื้นที่ รองลงมาร้อยละ 15 จำหน่ายให้กลุ่มแปลงใหญ่เพื่อแปรรูปส่วนที่เหลืออีกร้อยละ 4 เกษตรกรจะเก็บไว้ทำพันธุ์สำหรับเพาะปลูกรุ่นต่อไป นอกจากการจำหน่ายถั่วลิสงฝักแห้งแล้ว  กลุ่มแปลงใหญ่ยังมีการแปรรูปผลผลิตเพิ่มมูลค่า โดยจะรับซื้อผลผลิตจากสมาชิกเกษตรกร แปรรูปเป็นถั่วคั่วทราย ถั่วตัดถั่วกรอบแก้ว และถั่วลิสงทอดเกลือ ส่งจำหน่ายทั้งในจังหวัดและนอกจากจังหวัด รวมกว่า 140 แห่ง รวมถึงจำหน่าย ผ่านช่องทางออนไลน์ Facebook : ถั่วดินเวียงทอง สำหรับปี 2565 กลุ่มแปลงใหญ่คาดว่าจะรับซื้อผลผลิตจากสมาชิก ประมาณ 22 ตัน เพื่อนำมาแปรรูปเป็นสินค้าอื่น ๆ เพิ่มเติม เป็นการสร้างโอกาสและรายได้ ให้แก่สมาชิกเกษตรกรอีกทางหนึ่งด้วย
             ปัจจุบันกลุ่มแปลงใหญ่ถั่วลิสงหมู่ 6,11 บ้านนาเวียง ได้รับการสนับสนุนองค์ความรู้ในเรื่องของการผลิต ตลาด การแปรรูป จากหน่วยงานภายใต้สังกัดกระทรวงเกษตรฯ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ สำนักงานเกษตรจังหวัดยโสธรสำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรจังหวัดยโสธร พัฒนาที่ดินจังหวัดยโสธร ทรัพยากรน้ำบาดาลเขต11 อุบลราชธานี องค์การบริหารส่วนท้องถิ่นตำบลกู่จาน และสหกรณ์จังหวัดยโสธร สำหรับการดำเนินงานในระยะต่อไป กลุ่มแปลงใหญ่ตั้งเป้าจะขยายพื้นที่ และเพิ่มจำนวนสมาชิกเกษตรกร เพื่อรองรับความต้องการของตลาด ทั้งนี้ สินค้าที่กลุ่มแปลงใหญ่ผลิตและจำหน่าย ทั้งเมล็ดพันธุ์ ถั่วลิสงฝักแห้ง สินค้าแปรรูป สามารถสร้างรายได้ให้แก่ครัวเรือน เป็นการสร้างกลุ่มเกษตรกรให้เป็นผู้ประกอบการธุรกิจ ในชุมชน ตอบโจทย์เกษตรกรให้มีความเป็นอยู่อย่างยั่งยืน หากท่านใดสนใจข้อมูลสถานการณ์การผลิตและตลาดถั่วลิสงของกลุ่มแปลงใหญ่ถั่วลิสงหมู่ 6,11 บ้านนาเวียง ตำบลกู่จาน อำเภอคำเขื่อนแก้ว จังหวัดยโสธร สามารถสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ นายประยูร สายสอน ประธานกลุ่มแปลงใหญ่ โทร 06 1326 8683 หรือสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ สศท.11 โทร 0 4534 4654 หรืออีเมล zone11@oae.go.th