- ข้อมูลเศรษฐกิจการเกษตร
- ภาวะเศรษฐกิจการเกษตร
- รายละเอียดภาวะเศรษฐกิจการเกษตร
ข้อมูลเศรษฐกิจการเกษตร
สศก. โชว์ผล Zoning Agri-Map ช่วยเพิ่มรายได้ในครัวเรือนให้แก่เกษตรกร
ข่าวที่ 93/2564 วันที่ 29 กันยายน 2564
สศก. โชว์ผล Zoning Agri-Map ช่วยเพิ่มรายได้ในครัวเรือนให้แก่เกษตรกร
นางอัญชนา ตราโช รองเลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยว่า จากที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้ดำเนินโครงการบริหารจัดการการผลิตสินค้าเกษตรตามแผนที่เกษตรเพื่อการบริหารจัดการเชิงรุก (Zoning by Agri-Map) เพื่อสนับสนุนบริหารจัดการพื้นที่ไม่เหมาะสม (N) หรือเหมาะสมน้อย (S3) ให้ได้รับการปรับเปลี่ยนการผลิตให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ และส่งเสริมสนับสนุน จูงใจ ให้เกษตรกรปรับเปลี่ยนการผลิตทางการเกษตรในพื้นที่ไม่เหมาะสม (N) ตามความสมัครใจ ซึ่งมีกรมพัฒนาที่ดินเป็นหน่วยงานรับผิดชอบหลักดำเนินโครงการ ฯ จัดทำแผนที่เกษตรเพื่อการบริหารจัดการเชิงรุก ซึ่งเป็นแผนที่ทางเลือกพืชเศรษฐกิจแสดงชั้นข้อมูลความเหมาะสมพืชเศรษฐกิจ โดยมีหน่วยงานในสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ หลายหน่วยงานร่วมสนับสนุน ส่งเสริมการดำเนินงานในพื้นที่ให้เกษตรกรปรับเปลี่ยนการผลิต ให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ อาทิ การถ่ายทอดความรู้ การสนับสนุนปัจจัยการผลิตบางส่วนสำหรับการปรับเปลี่ยน เช่น พันธุ์ไม้ผล พันธุ์อ้อย เมล็ดพันธุ์ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ พันธุ์ปลา ปุ๋ย น้ำหมักชีวภาพ อาหารและอุปกรณ์สำหรับเลี้ยงปลา รวมถึงการจัดทำระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ และเงินอุดหนุนปัจจัยการผลิตสำหรับปรับเปลี่ยนเป็นพืชอาหารสัตว์สศก. ได้ประเมินผลการดำเนินโครงการ ซึ่งกำหนดพื้นที่เป้าหมาย 63 จังหวัด พบว่า เกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการ 17,611 ราย ปรับเปลี่ยนการปลูกข้าวในพื้นที่ไม่เหมาะสม 133,758 ไร่ เป็นการเลี้ยงปลา พืชอาหารสัตว์ เช่น หญ้า ข้าวโพด หม่อนไหม และพืชเศรษฐกิจอื่น เช่น อ้อยโรงงาน ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ รวมถึงเกษตรผสมผสาน เช่น ผักสวนครัว สมุนไพร ไม้ผล โดยในฤดูการผลิต ปี 2563/64 เกษตรกรที่ปรับเปลี่ยนจากการปลูกข้าวเป็นกิจกรรมอื่นข้างต้น ร้อยละ 37.53 ได้รับผลผลิตทั้งหมดแล้ว เช่น หญ้า อ้อยโรงงาน และข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ส่วนร้อยละ 30.96 ได้ผลผลิตบางส่วน อีกร้อยละ 31.51 ยังไม่ได้รับผลผลิต เนื่องจากอยู่ในระหว่างรอการเก็บเกี่ยว หรือเป็นไม้ผลไม้ยืนต้นซึ่งให้ผลตอบแทนในระยะยาว โดยเกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการ ร้อยละ 93 ยังคงผลิตสินค้าที่ปรับเปลี่ยนอย่างต่อเนื่อง
จากการติดตาม พบว่า เกษตรกรที่มีการปรับเปลี่ยนจากการปลูกข้าวนาปี ไปทำการเกษตรอื่น ๆ จะมีผลตอบแทนสุทธิเพิ่มขึ้น โดยเกษตรกรที่ปลูกพืชเศรษฐกิจอื่น (อ้อยโรงงาน ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์) จะได้ผลตอบแทนมากที่สุด รองลงมาคือ พืชอาหารสัตว์ อย่างไรก็ตาม การจะปรับเปลี่ยนไปผลิตสินค้าใด ๆ จำเป็นต้องคำนึงถึงสภาพแวดล้อม องค์ความรู้ของเกษตรกร และสภาพภูมิสังคมของพื้นที่นั้น ๆ ด้วย
ทั้งนี้ เกิดผลตอบแทนสุทธิในภาพรวมของโครงการ (ไม่รวมไม้ผล ไม้ยืนต้น) คิดเป็นมูลค่า 56 ล้านบาท ซึ่งในปีต่อไป คาดว่า จะมีพื้นที่ได้รับผลผลิตพืชระยะสั้นเพิ่มขึ้นและมีผลตอบแทนสุทธิ 187 ล้านบาท โดยภาพรวมเกษตรกรมีความพึงพอใจในการเข้าร่วมโครงการในระดับมากที่สุด เนื่องจากมีทางเลือกในการผลิตเพิ่มจากการผลิตข้าวเพียงอย่างเดียว ได้ลองปรับเป็นการผลิตสินค้าอื่นที่ไม่เคยทำมาก่อน สำหรับเกษตรกรที่ได้รับการจัดทำระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ มีความพึงพอใจในการดำเนินงาน เนื่องจากพื้นที่สามารถกักเก็บน้ำได้มากขึ้น และสามารถใช้น้ำในการทำเกษตรผสมผสานได้เมื่อได้รับผลผลิตแล้วช่วยลดรายจ่ายการบริโภคในครัวเรือนและค่าอาหารสัตว์อีกทั้งมีรายได้เพิ่ม โดยเกษตรกรต้องการให้มีการสนับสนุนอย่างต่อเนื่อง
ผลตอบแทนที่เกษตรกรได้รับ หลังปรับเปลี่ยนการผลิตสินค้าข้าวในพื้นที่ไม่เหมาะสมตาม Agri-Map
กิจกรรม | ผลตอบแทนสุทธิ (บาทต่อไร่) |
ประมง | 1,165.12 |
พืชอาหารสัตว์ | 2,328.36 |
หม่อนไหม* | 2,019.87 |
พืชเศรษฐกิจอื่น | 2,494.53 |
เกษตรผสมผสาน* | 2,058.46 |
***********************************
ข่าว : ส่วนประชาสัมพันธ์
ข้อมูล : ศูนย์ประเมินผล
ข้อมูล : ศูนย์ประเมินผล