นายฉันทานนท์ วรรณเขจร เลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) กระทรวงเกษตรและสหกรณ์  เปิดเผยถึงสถานการณ์การค้าสินค้าเกษตรและยางพาราธรรมชาติของไทยในตลาดโลก พบว่า ไทยยังคงรักษา ตลาดส่งออกได้ โดยมีอัตราการขยายตัวเพิ่มขึ้น สะท้อนจากมูลค่าการค้าสินค้าเกษตรของไทยกับโลกในช่วง 10 เดือนของปี 2566 (มกราคม-ตุลาคม 2566) เท่ากับ 2,012,215 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 15,987 ล้านบาท เมื่อเปรียบเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันของปี 2565 หรือเพิ่มขึ้นร้อยละ 0.80 โดยไทยมีมูลค่าการค้ากับจีน (23.49%) มากเป็นอันดับ 1 รองลงมา คือ อาเซียน (22.81%) สหรัฐอเมริกา (8.03%) สหภาพยุโรป (7.67%) และญี่ปุ่น (7.17%)
              สำหรับสถานการณ์การค้าสินค้าเกษตรและยางพาราธรรมชาติของไทยในตลาดอาเซียน 9 ประเทศ (บรูไน กัมพูชา อินโดนีเซีย ลาว มาเลเซีย เมียนมา ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ และเวียดนาม) ในช่วง 10 เดือนของปี 2566     (มกราคม-ตุลาคม 2566) พบว่า สินค้าเกษตรไทยมีการขยายตัวเพิ่มขึ้น เมื่อเปรียบเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันของปี 2565  ไทยยังคงเป็นฝ่ายได้เปรียบดุลการค้ากับอาเซียน คิดเป็นมูลค่า 195,811 ล้านบาท โดยสินค้าเกษตรส่งออกสำคัญ 5 กลุ่มแรก ได้แก่ (1) น้ำตาล มูลค่า 81,604 ล้านบาท อาทิ น้ำตาลทรายดิบ น้ำตาลทรายขาวบริสุทธิ์ (2) เครื่องดื่ม มูลค่า 43,565  ล้านบาท อาทิ เครื่องดื่มชูกำลัง นมยูเอชที นมถั่วเหลือง (3) ข้าวและธัญพืช มูลค่า 31,284 ล้านบาท อาทิ ข้าวเจ้าขาวอื่น 5% ปลายข้าว ข้าวเจ้าขาวหอมมะลิไทย 100% (4) ของปรุงแต่งเบ็ดเตล็ดที่บริโภคได้ มูลค่า 27,419 ล้านบาท อาทิ เต้าหู้ แอลกอฮอล์ผง ครีมเทียม ซอสพริก น้ำปลา กะปิ และ (5) ของปรุงแต่งจากธัญพืช แป้ง และนม มูลค่า 23,828 ล้านบาท อาทิ อาหารปรุงแต่งสำหรับทารกหรือเด็กเล็ก เส้นหมี่ วุ้นเส้น บิสกิต และเค้ก
          ในขณะที่การนำเข้ามีการขยายตัวลดลง โดยมีมูลค่านำเข้า 131,571 ล้านบาท ลดลงจากปี 2565 ร้อยละ 4.76  สินค้าเกษตรนำเข้าสูงสุด 5 กลุ่มแรก ได้แก่ (1) พืชผักที่บริโภคได้ มูลค่า 20,749 ล้านบาท อาทิ มันเส้น หัวมันสำปะหลังสดหรือแห้ง มันสำปะหลังอัดเม็ด ถั่วบีนแห้ง พริกสดหรือแช่เย็น  (2) ของปรุงแต่งเบ็ดเตล็ดที่บริโภคได้ มูลค่า 16,378 ล้านบาท อาทิ เต้าหู้ แอลกอฮอล์ผง ครีมเทียม กาแฟสำเร็จรูป ซอสพริก น้ำปลา กะปิ ซอสถั่วเหลือง (3) ข้าวและธัญพืช มูลค่า 15,321 ล้านบาท อาทิ ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ลูกเดือยทั้งเปลือก ข้าวเหนียว ข้าวหอมมะลิ ข้าวบาสมาติ (4) ปลาและสัตว์น้ำ มูลค่า 14,664 ล้านบาท อาทิ เนื้อปลาบดแช่แข็งปลาทะเลอื่นๆ สดหรือแช่เย็น เช่น ปลากรุพเพอร์ ปลาดอกหมากครีบยาว เป็นต้น และ (5) ของปรุงแต่งจากธัญพืช แป้งและนม มูลค่า 11,126 ล้านบาท อาทิ อาหารปรุงแต่งสำหรับทารกหรือเด็กเล็ก บิสกิต เค้ก แวฟเฟิล และเวเฟอร์
            ตลาดส่งออกสินค้าเกษตรที่สำคัญของไทย 3 อันดับแรก ได้แก่ อินโดนีเซีย มีมูลค่าการส่งออก 65,104 ล้านบาท หรือ คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 19.89 ของมูลค่าการส่งออกสินค้าเกษตรในอาเซียน สินค้าส่งออกสำคัญ ได้แก่ น้ำตาลทรายดิบ น้ำตาลทรายบริสุทธิ์ ข้าวเจ้าขาวอื่น 5% ปลายข้าวเจ้า ปลายข้าวเหนียว อาหารสุนัขหรือแมว อาหารสุกร อาหารกุ้ง ปลาป่น ลำไย มะพร้าวอ่อน ลำไยแห้ง อาหารปรุงแต่งสำหรับทารกหรือเด็กเล็ก เค้ก และบิสกิต
รองลงมา คือ มาเลเซีย มีมูลค่าการส่งออก 64,408 ล้านบาท หรือคิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 19.67 ของมูลค่าการส่งออกสินค้าเกษตรในอาเซียน สินค้าเกษตรส่งออกสำคัญ ได้แก่ น้ำยางธรรมชาติ ยางแผ่นผึ่งแห้ง ยางลาเท็กซ์เครพ ยางสกิม น้ำตาลทรายดิบ น้ำตาลทรายบริสุทธิ์ ไก่แช่แข็ง (ทั้งตัว/ชิ้นเนื้อ/เครื่องใน) ข้าวเจ้าขาวอื่น 5% ข้าวเจ้าขาวหอมมะลิไทย 100% ข้าวโพดสำหรับเพาะปลูก อาหารปรุงแต่งสำหรับทารกหรือเด็กเล็ก เส้นหมี่ วุ้นเส้น และบิสกิต
อันดับสาม คือ กัมพูชา มีมูลค่าการส่งออก 43,897 ล้านบาท หรือคิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 13.41 ของมูลค่าการส่งออกสินค้าเกษตรในอาเซียน สินค้าส่งออกสำคัญ ได้แก่ เครื่องดื่มชูกำลัง นมยูเอชที นมถั่วเหลือง น้ำตาลทรายขาวบริสุทธิ์ ลูกกวาด ช็อกโกแลตขาว กลูโคสและน้ำเชื่อมกลูโคส ครีมเทียม กาแฟสำเร็จรูป ซอสพริก น้ำปลา กะปิ น้ำมันหอย เนื้อปลาซูริมิปรุงแต่ง ไส้กรอก เส้นหมี่ วุ้นเส้น เค้ก และบิสกิต
          นอกจากนี้ สศก. ยังได้ติดตามสถานการณ์การค้าระหว่างไทยกับตลาดหลักที่เป็นคู่ค้าสำคัญ ได้แก่
จีน สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น และสหภาพยุโรป พบว่า การส่งออกสินค้าเกษตรของไทยไปตลาดจีนขยายตัวเพิ่มขึ้นถึงร้อยละ 16.14 เมื่อเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันของปี 2565 โดยผลไม้เมืองร้อนของไทย เช่น ทุเรียน สับปะรด มังคุด มะม่วง ยังคงเป็นสินค้าที่ได้รับความนิยมและตอบรับอย่างดีจากผู้บริโภคชาวจีน เนื่องจากผู้บริโภคชาวจีนมีความต้องการผลไม้ที่หลากหลาย อีกทั้งยังเชื่อมั่นในคุณภาพมาตรฐานของผลไม้ไทย ประกอบกับรายได้ประชากรที่สูงขึ้น ทำให้มีกำลังซื้อสูง อย่างไรก็ดี แม้ว่าตลาดผลไม้จีนมีการเติบโตในทิศทางที่สดใส แต่มีการแข่งขันสูงเช่นกัน ดังนั้น ผู้ประกอบการไทยจึงควรศึกษาพฤติกรรมการบริโภคผลไม้ของผู้บริโภคชาวจีนอย่างใกล้ชิด โดยเฉพาะพฤติกรรมของชาวจีนยุคใหม่ที่หันมาใส่ใจสุขภาพมากขึ้น

สถานการณ์การค้าสินค้าเกษตรของไทยกับคู่ค้าสำคัญ ปี 2565-2566
												หน่วย : ล้านบาท
กลุ่มประเทศ	ม.ค.-ต.ค. 2565				ม.ค.-ต.ค. 2566
	มูลค่าการค้า	มูลค่า	มูลค่า	ดุลการค้า	มูลค่าการค้า		สัดส่วน	การส่งออก		การนำเข้า		ดุลการค้า
		การส่งออก	การนำเข้า		มูลค่า	% Change	มูลค่าการค้า	มูลค่า	% Change	มูลค่า	% Change	มูลค่า	% Change
โลก	1,996,228	1,417,288	578,940	838,347	2,012,215	0.80	100.00	1,403,839	-0.95	608,375	5.08	795,464	-5.12
อาเซียน	459,877	321,725	138,152	183,573	458,953	-0.20	22.81	327,382	1.76	131,571	-4.76	195,811	6.67
จีน	416,014	341,875	74,139	267,736	472,702	13.63	23.49	397,070	16.14	75,632	2.01	321,437	20.06
สหรัฐ อเมริกา	186,119	143,299	42,821	100,478	161,505	-13.23	8.03	121,825	-14.99	39,679	-7.34	82,146	-18.24
สหภาพยุโรป	161,966	118,217	43,749	74,468	154,425	-4.66	7.67	103,449	-12.49	50,976	16.52	52,473	-29.54
ญี่ปุ่น	153,889	142,718	11,171	131,547	144,333	-6.21	7.17	133,850	-6.21	10,484	-6.15	123,366	-6.22
อื่นๆ	618,363	349,454	268,908	80,546	620,296	0.31	30.83	320,263	-8.35	300,033	11.57	20,230	-74.88
ที่มา : กองเศรษฐกิจการเกษตรระหว่างประเทศ รวบรวมจากสถิติการค้าสินค้าของกรมศุลกากร ข้อมูล ณ วันที่ 14 ธันวาคม  2566

 
สถานการณ์ส่งออกสินค้าเกษตรไทยกับอาเซียน 9 ประเทศ (ม.ค.-ต.ค. 65 เปรียบเทียบ ม.ค.-ต.ค. 66)

การส่งออกสินค้าเกษตรไทย	ปี 2565 มูลค่า (ล้านบาท)	ปี 2566 มูลค่า (ล้านบาท)	อัตรา (ร้อยละ)
ภาพรวมการค้า	459,877	458,953	-0.20%
การส่งออก	321,725	327,382	+1.76%
ตลาดส่งออก      - อินโดนีเซีย      - มาเลเซีย      - กัมพูชา      - เมียนมา      - ฟิลิปปินส์	53,995 72,196 43,106 38,023 28,672	65,104 64,408 43,897 35,206 34,584	+20.57% -10.79% -1.84% -7.41% +20.62%
กลุ่มสินค้าเกษตรส่งออก      - น้ำตาลและผลิตภัณฑ์จากน้ำตาล      - เครื่องดื่ม      - ข้าวและธัญพืช      - ของปรุงแต่งเบ็ดเตล็ดที่บริโภคได้      - ของปรุงแต่งจากธัญพืช แป้ง และนม	70,673 46,270   9,171 27,330 23,482	81,604 43,565 31,284 27,419 23,828	+15.47% -5.85% +241.12% +0.33% +1.47%

   ที่มา : กองเศรษฐกิจการเกษตรระหว่างประเทศ รวบรวมจากสถิติการค้าสินค้าของกรมศุลกากร ข้อมูล ณ วันที่ 12 ธันวาคม 2566
 
สถานการณ์นำเข้าสินค้าเกษตรไทยกับอาเซียน 9 ประเทศ (ม.ค.-ต.ค. 65 เปรียบเทียบ ม.ค.-ต.ค. 66)

การนำเข้าสินค้าเกษตรไทย	ปี 2565 มูลค่า (ล้านบาท)	ปี 2566 มูลค่า (ล้านบาท)	อัตรา (ร้อยละ)
ภาพรวมการค้า	459,877	458,953	-0.20%
การนำเข้า	138,152	131,571	-4.76%
ตลาดนำเข้า      - เวียดนาม      - เมียนมา      - อินโดนีเซีย      - มาเลเซีย      - สิงคโปร์	29,070 26,185 23,058 18,224 15,701	26,685 24,877 22,254 16,641 14,584	-8.20% -5.00% -3.49% -8.69% -7.11%
กลุ่มสินค้าเกษตรนำเข้า      - พืชผักที่บริโภคได้      - ของปรุงแต่งเบ็ดเตล็ดที่บริโภคได้      - ข้าวและธัญพืช      - ปลาและสัตว์น้ำ           - ของปรุงแต่งจากธัญพืช แป้ง และนม	20,251 17,716 14,418 17,100 11,191	20,749 16,378 15,321 14,664 11,126	+2.46% -7.55% +6.26% -14.25% -0.58%

   ที่มา : กองเศรษฐกิจการเกษตรระหว่างประเทศ รวบรวมจากสถิติการค้าสินค้าของกรมศุลกากร ข้อมูล ณ วันที่ 12 ธันวาคม 2566
 
สัดส่วนการค้าสินค้าเกษตรของไทยกับอาเซียน 9 ประเทศ (มกราคม-ตุลาคม 2566)

ประเทศ	มูลค่าการค้า	มูลค่า การส่งออก	สัดส่วนมูลค่า การส่งออก (%)	มูลค่า การนำเข้า	สัดส่วนมูลค่าการนำเข้า (%)	ดุลการค้า
อินโดนีเซีย	87,358	65,104	19.89	22,254	16.91	42,850
มาเลเซีย	81,049	64,408	19.67	16,641	12.65	47,767
กัมพูชา	52,469	43,897	13.41	8,572	6.52	35,325
เมียนมา	60,083	35,206	10.75	24,877	18.91	10,329
ฟิลิปปินส์	38,878	34,584	10.56	4,294	3.26	30,289
เวียดนาม	60,587	33,902	10.36	26,685	20.28	7,217
ลาว	41,653	27,989	8.55	13,664	10.39	14,325
สิงคโปร์	35,999	21,414	6.54	14,584	11.08	6,830
บรูไน	877.559	877.508	0.268	0.051	0.00004	877.457
รวม	458,953	327,382	100.00	131,571	100.00	195,811
ที่มา : กองเศรษฐกิจการเกษตรระหว่างประเทศ รวบรวมจากสถิติการค้าสินค้าของกรมศุลกากร ข้อมูล ณ วันที่ 14 ธันวาคม  2566

 
 
มูลค่าการส่งออกสินค้าเกษตรไปสาธารณรัฐประชาชนจีน 10 อันดับแรก ปี 2563-2565

อันดับ	รายการ	มูลค่าการส่งออก (ล้านบาท)				สัดส่วน (ร้อยละ)	GR (ร้อยละ)
		2563	2564	2565	เฉลี่ย
1.	ทุเรียนสด	47,798	98,310	106,038	84,049	24.63	48.94
2.	มันสำปะหลังฝานหรือทำเป็นเพลเลต	21,408	41,334	51,296	38,013	11.14	54.79
3.	สตาร์ชทำจากมันสำปะหลัง	22,222	37,487	37,631	32,447	9.51	30.13
4.	ยางธรรมชาติที่กำหนดไว้ในทางเทคนิค	22,271	37,366	30,491	30,043	8.80	17.01
5.	น้ำยางธรรมชาติ	13,749	15,990	18,144	15,961	4.68	14.88
6.	ผลไม้และลูกนัตอื่นๆ เช่น สับปะรด และมังคุด	6,325	9,397	16,009	10,577	3.10	59.09
7.	ผลไม้สด อาทิ ลิ้นจี่ เงาะ ลางสาด	13,325	19,008	13,769	15,368	4.50	1.65
8.	ชิ้นเนื้อและเครื่องในที่บริโภคได้ของไก่ชนิดแกลลัสโดเมสติกัส แช่แข็ง	11,098	10,449	13,485	11,677	3.42	10.23
9.	น้ำตาลอื่นๆ อาทิ มอลโทส น้ำผึ้งเทียม	5,493	6,650	13,186	8,443	2.47	54.94
10.	ฝรั่ง มะม่วง และมังคุด สดหรือแห้ง	11,955	16,268	12,648	13,623	3.99	2.86
	รวม 10 อันดับ	175,644	292,259	312,698	260,200	76.24	33.43
	อื่นๆ	66,527	83,143	93,607	81,092	23.76	18.62
	รวมทั้งหมด	242,171	375,401	406,305	341,293	100.00	29.53

ที่มา: กรมศุลกากร (2566)